Vanmiddag werd mij de vraag gesteld; hoe lang is het nu geleden dat jouw man is overleden? 23 maanden en 1 dag geleden, antwoordde ik. Oh dus twee jaar al. Ja bijna twee jaar. Tja dan zal het toch een soort van makkelijker worden, denk ik, dan zal het verdriet toch......... En daar stopte mijn gesprekspartner en ze keek me aan. Haar niet uitgesproken woorden lagen zomaar, pats, tussen ons in op de tafel!
Die woorden lagen daar alsof we scrabble zaten te spelen en Wel, Over en Zijn nog in het spel moesten worden gelegd om het spel af te ronden. Klaar! Over! En door!
Ik keek haar aan en zij keek mij aan en het ongemakkelijke schuiven op een stoel begon en het zoeken naar woorden, want ze wilde het niet bagataliseren, maar toch nu zo na twee jaar...... en weer viel ze stil.
Inmiddels kan ik er regelmatig over praten zonder dat mijn stem trilt en zonder dat de tranen sproeien, lang niet altijd, maar vanmiddag lukte het om kalm te antwoorden dat het inderdaad bijna twee jaar geleden is en dat het verdriet nog altijd even groot is en het gemis elke dag een beetje groter wordt.
Maar dat verdriet zal toch wel minder worden? Waarop ik antwoordde dat ik dat niet zo ervaar, maar dat het me steeds beter lukt om het met me mee te nemen. Het zit in mijn rugzak en het gaat elke dag, overal en altijd met me mee. En dat is goed, want ik heb geaccepteerd dat dit de rest van mijn leven bij me zal blijven. Dat dit de prijs is die ik betaal omdat het om echte liefde gaat. Dat het houden van nog altijd net zo diep is. Dat ik me nog altijd verbonden met hem voel.
Dat het niet makkelijk is om hier mee te leven is een ander verhaal. Dat je elke dag leeft met een groot gevoel van heimwee, en dat die heimwee de ene keer je keel afknijpt en dat het een andere keer heimwee met een glimlach is. Genieten én verdrieten.
Oh zei ze, tja ach en nu wil ik graag even je bloeddruk opnemen. Gelukkig was deze goed en nadat andere zaken waren afgehandeld wandelde ik weer naar huis.
Al de hele avond denk ik na over dit bijzondere gesprek en verwonder ik mij er over hoe het voor veel mensen zo ongemakkelijk is om over de dood en rouw te praten. Dat het nog zover weggestopt zit in onze cultuur. Dat er aangenomen wordt dat het even een nare periode is als je een dierbare verliest, maar dat het op enig moment over moet zijn.
Nu is rouwen heel persoonlijk en ieder doet dat op zijn of haar eigen manier en kan het best zo zijn dat het voor iemand voelt alsof het over is, maar ik blijf het gek vinden dat er blijkbaar een soort van termijn bestaat dat het maar over moet zijn.
Dat het niet over is, wil niet zeggen dat ik niet leef. Ik geniet van mijn kinderen, heb fantastische gesprekken met Arthur en het is een feestje om bij hem te zijn. Net zoals met zijn broertje die al bijna weer een half jaar is en me met zijn lieve lachjes betoverd. Mijn familie en vrienden met wie ik kan lachen en met wie ik ook samen herinneringen aan hem kan en mag ophalen. Ik geniet van mijn werk en ben dus absoluut geen zielige weduwe.
Dit blogje is ook niet voor bedoeld om medelijden op te wekken, want er is geen noodzaak voor medelijden, maar ik schreef het op omdat het gesprek zo in mijn hoofd bleef zitten. Omdat het zo ongemakkelijk voelde, omdat ik voelde dat ze misschien wél bedoelde of aannam dat het nu wel over zou (moeten) zijn.
En dat is het niet, ook al is het al 23 maanden en 1 dag geleden dat mijn lief verloor. En morgen, na 23 maanden en 2 dagen is het een gewone dinsdag en is er weer een nieuwe dag en zal het er ook zijn!
Wat ze dan wel had kunnen vragen? Nou misschien, hoe ervaar je het nu?