Tuin- en Toontroost

Kan ik iets voor je doen?
Kan ik iets voor je zijn
In dit wrange seizoen
Met zijn kruipend venijn
Kan ik iets voor je zijn
Met een blik een gebaar
Met een arm om je heen
Of een hand uit je haar
Kan ik iets voor je zijn
In je grote gemis
Omdat wie je zo liefhad
Er nu niet meer is?

Dit zijn de eerste regels van het lied "Kan ik iets voor je doen" van De Dijk. Ooit liet mijn broer me dit lied horen en hadden we het samen over de tekst hoe mooi die in elkaar zit. Regelmatig draaide ik de CD van  De Dijk op lange autoritten in onze vorige auto (in deze zit geen CD speler meer). 

Afgelopen week hoorde ik het liedje weer eens op de radio en ineens had de tekst een heel andere lading. Omdat ik nu mijn grote lief er niet meer is, zo ontzettend veel warmte en liefs ontvang van zoveel mensen. Alleen al de reacties op mijn blog zijn zo lief. Het is bewonderenswaardig dat jullie mijn schrijfsels nog lezen, maar het doet me zo goed. Dank jullie wel daarvoor. Het is op dit moment lastig schrijven over onbenullige onzin dingen, die komen vast wel weer, en ook over handwerken heb ik niets te melden want ik heb al sinds we naar Marseille gingen vorige maand geen haak- of breinaald aangeraakt. Ook dat komt vast wel weer. 

En toch schrijven helpt en daarom emmer ik maar even door. En als jullie afhaken met lezen dan begrijp ik dat volkomen hoor. 

Mijn weg zoeken in dit grote gemis is lastig en ik probeer, naast alle tranen die ik dagelijks stort, elke dag ook iets van troost zelf te vinden, naast dat wat ik al ontvang van anderen. 

Dat zijn soms kleine dingen zoals een boterham met leverworst. Nu kun je niet de hele dag boterhammen met leverworst eten, want ten eerste heb ik niet zoveel trek in eten en ten tweede is dat natuurlijk een beetje ongezond, maar 1 volkorenboterham met leverworst, die van de slager hier uit het dorp is zo lekker, geeft toch een beetje troost. 

Ook de gesprekken die ik met Arthur heb zijn troostend. Hij had gelogeerd bij zijn Franse Oma's en opa en toen ik hem vroeg of hij het leuk had gehad was het antwoord ja leuk. Kom je van de zomer weer bij oma in Amsterdam logeren. Ja, maar kom jij ook naar Marseille oma? Kom je vite? Nou dat is toch lief. 

De natuur biedt troost en ook mijn eigen postzegeltje biedt troost. Vorig jaar had ik niet zoveel aan de tuin gedaan omdat we in het hoogseizoen een maand in Frankrijk zaten en omdat ik een hand had die een slecht humeur had en die planten gaan dan gewoon hun gang. Vooral het onkruid neemt het er van en dus is er aardig wat te doen. 

Dat komt goed uit want het is fijn om buiten bezig te zijn met de wind door je haren en zoemende hommels en fluitende vogels om je heen. Ik moet nog een rectificatie plaatsen want ik dacht dat er een pimpelmezen echtpaar aan het nestelen was maar het is een koolmezen echtpaar dat een nestkastje bezet. Ze vliegen af en aan, ook als ik aan het werk ben en soms zit pa in mijn sering en fluit een liedje voor me. Hoe lief is dat. Als bedankje zet ik dan een schaaltje water klaar en daar wordt dankbaar gebruik van gemaakt. 

Ik heb wat geraniums gekocht, niet om er achter te zitten, maar om in de potten te doen waar ik altijd geraniums in heb  en ook verschillende perkplantjes. Die waren onlangs fijn in de aanbieding bij een bouwmarkt en het is ook fijn om even door het tuincentrum te lopen. Daar werd ik altijd al zen van. 

Dus vanmiddag ben ik lekker de tuin ingegaan en ik kreeg hulp van Toontje die over de schutting sprong. Er moest natuurlijk eerst geknuffeld en geaaid worden en daarna gespeeld met een takje. Madam ging languit op de tuintafel liggen om haar voeten te wassen en hield me gezelschap. Zelfs Toontje komt iets voor me doen!

Aan de wandel

Er zijn dagen dat ik het liefst mijn bed niet uit wil komen, maar ik weet dat me dat niet gaat helpen en dus sta ik op, ga onder de douche want het is prettig om schoon te zijn en een beetje lekker te ruiken. Ik ontbijt elke morgen en ga dan wat doen. 

Zo ook deze koningsdag al was het feestelijke gevoel heel ver weg. Dochter was hier dus ik ging eerst naar de bakker om een Tompoes te kopen. We keken naar de koning en zijn gezin die met zijn familie door Maastricht stekkerden, dronken koffie en bedachten wat we gingen doen vandaag. 

Vaak gingen we op Koningsdag wel even Amsterdam in. Vroeger naar de binnenstad en de laatste jaren in Amsterdam Oost waar in het Oosterpark een gezellige vrijmarkt was en dan liepen we terug naar de Middenweg om daar met de tram weer richting huis te gaan. Daar hadden we nu geen zin in. Veel te druk. Ik moest er niet aan denken om me in zo'n mensenmassa te begeven. 

Op tweede paasdag waren dochter en ik wezen wandelen in s'-Gravenland bij een bezoekerscentrum van Natuurmonumenten. Je kunt daar goed parkeren, er zijn mooie routes uitgezet en er zijn toiletten. Dat was een fijn uitje. Even lopen in de natuur. 

Dat wilden we voor vandaag ook wel. Even lekker wandelen, het hoofd laten doorluchten en de wind door de haren. Google hielp ons bij het kiezen van een route en de site van Natuurmonumenten bracht ons bij de Nieuwkoopse plassen. 

Daar reden we in een krap half uurtje naar toe en gingen op pad. De zon was verstopt achter dikke wolken en er woei een best windje, maar wat was het mooi. Het eerste deel leidde ons langs een verhard pad wat omzoomd was met witte wolken fluitekruid afgewisseld met het geel van koolzaad. De vogels floten, de muggen dansten (dat was helaas iets minder) en een grote buizerd zweefde boven een weiland op zoek naar zijn lunch. Of diner. Wie zal het zeggen. Het tweede deel ging door het bos met aan weerszijden water en moesten we diverse bruggetjes over om droge voeten te houden.

Het was een mooie route met prachtige doorkijkjes naar mooie natuur. Toch fijn om er even tussenuit te zijn. Natuur troost en die Tompoes hebben we er weer afgelopen. 

Zo mooi!

Marie Kondo

Wie fan is van de Marie Kondo methode heeft een opgeruimd huis, waar spullen op zijn plek liggen (ze hebben een eigen huis) en waar voor overbodige meuk geen plaats is. 

Mijn echtgenoot bewaarde zo'n beetje alles en daarin waren we tegenpolen want ik kon en kan overbodige spullen makkelijk wegdoen. Toch hadden we daar nooit onenigheid over want we leefden volgens het motto wat jij wil bewaren, bewaar je en wat ik weg wil doen doe ik weg. Dat was een prima afspraak. 

Maar nu hij er niet meer is zijn zijn spullen er nog wel en nu móet ik me wel bezig houden met opruimen! Dat begon eigenlijk al toen we net na zijn overlijden thuiskwamen uit het ziekenhuis. Het was alsof er een bom was ontploft in de slaapkamer. Ons bed was helemaal uit elkaar gehaald, mijn nachtkastje was in elkaar gestort en overal lagen verpakkingen van de medische spullen die de hulpverleners hadden gebruikt. Het meeste hadden ze netjes in de prullenbak gedaan, maar overal vond ik nog plastic dopjes en stripjes om bloedsuiker te meten. Die hulpverleners hebben zo hun best gedaan om hem te redden! 

Samen met mijn broer en neefje zetten we het bed weer in elkaar, ruimden we op, ging de stofzuiger erdoor en deed ik schone lakens op het bed. Ik waste de kleding die nog in de wasmand lag en ruimde dat netjes op in zijn kast. Dat is niet volgens het principe van Marie, maar ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om nu al al zijn spullen op te ruimen. Dat komt later wel en in de tussentijd ligt dat prima in een kast. 

Omdat mijn man de afgelopen twee jaar heel veel thuis heeft gewerkt lagen er ook flink wat werkpapieren en spullen, zoals een beeldscherm en laptop, die aan zijn werkgever toebehoorden. Die moesten natuurlijk een keertje terug. Gelukkig waren ze daar heel schappelijk in en hoefde dat niet direct. Dat was erg aardig. 

Maar ja die berg papieren moest wel doorgelopen worden want ik wist niet of daar nog privé papieren tussen zaten en ook moesten we alle geleende spullen verzamelen. En wat was ik toen blij met zijn manier van bewaren! Want alle doosjes/zakjes had hij allemaal keurig bewaard en netjes bij elkaar in de kast gelegd. In gedachten hoorde ik hem tegen mij zeggen; zie je wel hoe handig dat is! En dat was het! Ook kwam ik een foto tegen die zo'n 12 jaar geleden is gemaakt tijdens een feestje van zijn werk en waar we samen piekfijn opgedoft staan en lachen naar de fotograaf. Nooit geweten dat hij met deze foto in zijn werktas liep. Hij staat nu tegen mijn spiegel! 

Gister kwam zijn collega de spullen ophalen en binnenkort wordt de thuiswerkplek opgehaald door de firma die het gebracht heeft. 

Dat geeft mij nog even tijd om de rest van de spullen uit te zoeken zodat straks ons oude bureautje weer op die plek kan staan. En wat kom ik veel tegen! Zoals de pasjes met zijn foto van de tennisvereniging waar hij heel wat jaren lid van was en waar hij vele uren doorbracht totdat tennissen echt niet meer ging. Hij heeft ze allemaal bewaard en het gaf een mooi overzicht van hoe hij elk jaar een beetje ouder werd, maar ook steeds knapper! Ik weet niet of ik die pasjes ooit kan weggooien. 

Marie Kondo heeft natuurlijk gelijk dat een opgeruimd huis fijn is en dat je best zonder spullen kunt waar je toch nooit meer naar kijkt, maar is dit geval ben ik blij dat mijn man geen aanhanger van Marie was. Het levert nu mooie herinneringen op! 

Brieven!

Dan gaat je lief dood en als de uitvaart is geweest dan denk je dat je even de tijd aan jezelf hebt. Om even te beseffen wat er nu precies gebeurd is. Dat is dus verkeerd gedacht want dan komen de brieven!

Brieven van instanties, die je allemaal netjes condoleren en die allemaal wat van je willen. Ze willen een akte van overlijden of ze willen weten wie de erfgenaam is of dat je de hypotheek wil behouden (nou nee liever niet, doe mij maar gratis wonen als het kan, natuurlijk wil ik de hypotheek en het huis houden) en hoewel ze zeggen dat ze snappen dat je wel wat anders aan je hoofd hebt, willen ze toch wel graag binnen een bepaalde termijn een antwoord. 

En zo zaten wij, de kinderen en ik, afgelopen vrijdag al bij de autodealer om het kleine Fordje van mijn man te verkopen. Hij had voor het woonwerkverkeer een eigen auto zodat hij niet met het OV hoefde en zo lang mogelijk kon blijven doorwerken en dat Fordje stond natuurlijk nog gewoon voor de deur. 

In de 1e week dat onze zoon er was reed hij in de auto van zijn vader, want die vond hij veel lekkerder rijden dan mijn (lees onze gezinsauto), maar dat mocht niet meer van de RDW. Of we maar even zo snel mogelijk de auto op naam van de erfgenaam wilden zetten of verkopen en tot die tijd mocht hij niet meer de openbare weg op! En zo zit je dan een week na de uitvaart bij de autodealer om dat te regelen. 

Het voelde aan als verraad! Nog amper twee weken dood (ik denk/hoop nog steeds dat hij terugkomt al weet ik dat het niet kan) of zijn auto is al verkocht. Maar het moest omdat de parkeervergunning ook zou vervallen en nu was zoon nog in Nederland om me daarbij te helpen. Gelukkig is het allemaal gelukt en is het een zorg minder, maar toch zijn dat geen leuke dingen. 

Al met al gaat er een hoop tijd zitten in het afwerken van dit soort zaken. Je kunt bijvoorbeeld bij TUI binnen 5 minuten een reis boeken en dat hadden wij gedaan omdat we in mei 30 jaar getrouwd zouden zijn. Nu de bruidegom alleen maar mee zou kunnen in zijn urn leek het me geen goed plan om die reis door te laten gaan en wilde ik annuleren, maar dat heeft dus twee weken geduurd. Best wel slecht van zo'n organisatie. 

Gelukkig zijn er ook instanties waar hele aardige mensen werken en die meeleven en je snel helpen. Ik trof een hele aardige dame van zijn uitvaartverzekering en die regelde alles binnen 4 dagen, echt helemaal top en ook de dame van de belastingdienst hielp mij vlot toen ik eenmaal aan de beurt was. 

Het is een heel gedoe en geregel en wat is het dan fijn dat ik een werkgever heb die mij langdurig rouwverlof heeft toegekend. Er is hulp ingeschakeld en ik mag zeker wat werken als ik dat wil, maar het hoeft niet. Hoe fijn is dat. Als ik s'morgens niet zo goed op gang kom dan log ik gewoon wat later in. Dat beetje werken en vooral dingen achter de schermen regelen is erg fijn. 

Blij ben ik ook dat mijn man en ik samen alles goed geregeld hadden. Dat we samen de administratie deden, zodat ik nu niet met mijn handen in het haar zit, en al een poos terug goed hadden geregeld dat als er met 1 van ons 2 iets zou gebeuren, de ander zonder financiële zorgen achter zou blijven. Nog maar een paar maanden geleden hoorde ik van een vrouw die vrij jong haar man verloor en die haar huis moest verkopen en in de bijstand terecht kwam omdat ze zelf geen baan had en omdat er iets mis gegaan was met het pensioen van haar man. Hoe vreselijk is dat? 

Ik kom de dagen door en laveer op de golven van verdriet en het gemis. Soms zijn de golven hoog en soms kabbelen ze langs het strand en ik laat ze komen zoals ze zich aandienen. 

In de tuin staan heel veel tulpen in bloei en dat is mooi, een pimpelmezen echtpaar heeft bezit genomen van een van de vogelhuisjes en is druk bezig een nestje te bouwen. Het geeft troost om daar naar te kijken, temeer omdat mijn man in december de nestkastjes nog leeg had gehaald. Ook poes Toontje komt elke dag even knuffelen. Als ik haar niet direct zie of reageer dan tikt ze met twee poten op het raam. Opschieten mens, er moet geaaid worden. 

Tja en dat doe ik dan maar. 

Afscheid

Het was een hectische en bijzondere week. Hoewel ik door mijn werk in de uitvaartbranche van de hoed en de rand weet en alle stappen dus wel kende, was het toch een rare week omdat het nu om mijn eigen man ging en het mijn eigen verdriet is. 

Gelukkig kon onze zoon al de dag na het overlijden uit Frankrijk naar ons toekomen. Hij heeft 10 werkdagen rouwverlof gekregen en het was heel fijn om al zo snel met zijn drieën te zijn. De volgende dag hebben we met zijn drieën mijn man verzorgd en aangekleed, met behulp van lieve collega's. 

Al in het ziekenhuis wist ik dat ik graag een 24-uurskamer wilde hebben waar mijn man tot aan de uitvaart opgebaard kon liggen en waar wij op elk gewenst moment bij hem konden zijn. Dat bleek heel fijn te zijn. We hebben dierbare foto's bij hem neergezet, extra kaarsjes en aan het hoofdeinde stond de ballon die hij twee weken eerder voor zijn verjaardag van Arthur had gekregen. Hoewel dat gek klinkt, een ballon bij een overledene, klopte het precies. 

De laatste tekening van Arthur hing aan het prikbord en vaasjes met bloemen uit de tuin stonden rondom hem. Het was fijn om naast hem te zitten en gewoon bij hem te zijn en naaste familieleden en vrienden in alle rust te kunnen ontvangen die nog afscheid wilden nemen. Thuis hadden we zo geen bezoek en dat was onze veilige haven. 

Donderdagochtend arriveerde onze schoondochter met Arthur en s'middags gingen we naar opa. Arthur zag de kist en vroeg of opa daar in lag. Dat klopt zeiden wij. Ik wil hem zien. Weet je dat zeker, want opa ligt heel stil en kan niet meer met je praten. Arthur wist het zeker. Zijn papa tilde hem op en samen stonden ze zwijgend te kijken. Even later kroop hij bij mij op schoot. Hij keek nogmaals naar opa en zei, ja opa is dood. Heel dood! Hij liet zich van mijn schoot glijden en ging spelen. 

Vrijdag was het definitieve afscheid en dat was zwaar, ontzettend verdrietig, maar ook heel mooi. Zowel zoon, dochter als ik zelf hebben gesproken en ook zijn directeur heeft mooie woorden gezegd. Tussen de speeches door was er mooie muziek, zijn lievelingsnummers. Daarna was het "borrel" uur met bitterballen met de kist in het midden van de aula, omringd door vier grote vazen vol met bloemen. We hadden op de rouwkaart gezet dat als mensen nog iets voor hem wilden doen dat ze een losse bloem voor hem mee konden nemen. 

Na het "borrel" uur vertrok mijn man met de rouwauto naar het crematorium door een erehaag van alle aanwezigen. Later zijn dochter, zoon en ik naar het crematorium gereden om bij de invoer in de oven aanwezig te zijn. 

Het is ongelooflijk hoe lief mensen voor ons zijn. Al mijn collega's die alles op alles hebben gezet om het afscheid precies zo vorm te geven zoals wij het in ons hoofd hadden. Wat een liefde, warmte en aandacht. Het huis staat vol met boeketten, ik heb geen vaas meer over en de postbode sjouwt zich elke dag een breuk aan alle kaarten die hij komt bezorgen. Ook op mijn vorige blog heb ik hele lieve reacties gehad. Heel hartelijk dank daarvoor. 

Het is nog heel onwerkelijk en tegelijkertijd zo echt. Zo leeg en verdrietig voel ik mij en toch kan ik genieten van Arthur en samen met hem spelen. Wat een wirwar aan gevoelens. Het is een enorm groot gemis. Hij was al 20 jaar hartpatiënt en hij leverde steeds een beetje in, maar niets wees er op dat het zo snel over zou zijn! Gelukkig hebben we alle mooie momenten gekoesterd en is er niets ongezegd gebleven. 

Heb het leven lief, want de rest is ruis!